Ποδήλατα, άλογα, αντισημιτισμός και χορτοφαγία

Του Κώστα Αλεξίου*

Πριν από μερικές μέρες ήταν η παγκόσμια ημέρα ποδηλάτου. Μια καταλυτική φιγούρα στην εξέλιξη του ποδηλάτου ήταν ο Lewis Gompertz (1783–1861). O Gompertz ανέπτυξε τη δική του εφεύρεση (velocipede, το αποκαλούσε) και ήταν από τους πρώτους που είχαν την ιδέα του ποδηλατόδρομου.

Ο Gompertz έκανε γενικότερα εφευρέσεις αλλά πίσω από τη συγκεκριμένη εφεύρεση τα κίνητρά του ήταν ανώτερα: Τα άλογα που έσερναν τις άμαξες κακοποιούνταν συστηματικά και ήθελε να βρει τον τρόπο να σταματήσει η χρήση τους εξ ολοκλήρου. Η συμπόνοια του προς τα άλογα δεν ήταν επιλεκτική, δεδομένου ότι ο Gompertz ήταν βίγκαν στην Αγγλία του 1800. Ήταν επίσης ένας από εκείνους τους 12 τρελαμένους που ένα απόγευμα του 1824 συναντήθηκαν στο Old Slaughter's Coffee House (ειρωνεία βγαλμένη από σενάριο ταινίας) για να ιδρύσουν την R.S.P.C.A.

O Gompertz εκτός από βίγκαν, είχε και το «ελάττωμα» να είναι Εβραίος. Κάποια στιγμή υπήρξαν προστριβές με τους χριστιανούς κρεοφάγους της οργάνωσης και τον κατηγόρησαν ως πυθαγοριστή, άλλωστε μέχρι και πολύ πρόσφατα οι χορτοφάγοι αποκαλούνταν πυθαγόρειοι.

Ο Gompretz χάλαγε τη μετριοπάθεια την οργάνωσης κι έτσι οι χριστιανοί - κρεοφάγοι - φιλόζωοι ξεφορτώθηκαν τον Gompertz με τον πιο άθλιο δυνατό τρόπο, τροποποιώντας το καταστατικό της R.S.P.C.A. ώστε δικαίωμα συμμετοχής σε αυτή να έχουν μόνο χριστιανοί. Τότε ο Gompertz έφτιαξε τη δική του οργάνωση, η οποία λεγόταν Animals’ Friend Society και ήταν τρεις φορές πιο δραστήρια από αυτή των αντισημιτών.

Πού και πού να τον σκέφτεστε οι φίλοι χορτοφάγοι – κάποιες φιγούρες του τότε, όπως o Gompertz, είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνες για το πώς σκεφτόμαστε εμείς σήμερα. Εξάλλου όποιος δεν γνωρίζει την ιστορία του είναι αναγκασμένος να ξαναζεί το παρελθόν του.

*Ο Κώστας Αλεξίου είναι μεταφραστής και συντονιστής των Εκδόσεων Κυαναυγή.

Διαβάστε επίσης:

Τα ζώα και νιώθουν και υποφέρουν βάναυσα κε Μπογδάνε (βίντεο)

Η ιστορία ενός αγάλματος στο Λονδίνο στη μνήμη των σκυλιών που βασανίστηκαν για το «καλό» της επιστήμης

Ο Bernard δεν άκουσε τις κραυγές πόνου δεκάδων χιλιάδων σκύλων που βασάνισε με κάθε δυνατό τρόπο