Σε αυτή την πρόσφατη ολιγόλεπτη συζήτηση στην εκπομπή του (κατά τη διάρκεια της οποίας ο χορτοφάγος φιλοξενούμενος διεκόπη για να γίνει διαφήμιση τυρόγαλων), ο Κ. Μπογδάνος παρέφρασε τον Τζέρεμι Μπένθαμ – και μάλιστα τη συγκεκριμένη φράση που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της θεωρίας των δικαιωμάτων των ζώων εδώ και 200 χρόνια – για να πει πως, «φιλοσοφικά ομιλώντας», το ερώτημα δεν είναι εάν κάποιο ζώο υποφέρει αλλά εάν έχει συνείδηση του γεγονός ότι υποφέρει. Ύστερα συνέχισε λέγοντας πως το αρνί, εν αντιθέσει με το δελφίνι, δεν αναγνωρίζει τον εαυτό του στον καθρέφτη, άρα δεν μπορεί να έχει συνείδηση του ότι υποφέρει.
Νομίζω πως ένας άνθρωπος που λόγω επαγγέλματος πρέπει να χρησιμοποιεί πολύ καλά την γλώσσα, οφείλει να γνωρίζει ότι τον πόνο τον αισθανόμαστε, δεν έχουμε συνείδηση αυτού, πόσο μάλλον υπό την αυστηρά κυριολεκτική έννοια που χρησιμοποιούνται εδώ οι όροι. Καλό είναι, επίσης, εφόσον «ομιλεί φιλοσοφικά», να αποφεύγει ρηχά σοφίσματα όπως το παραπάνω – η πιθανή ικανότητα αυτοσυνειδησίας ενός οργανισμού δεν επηρεάζει σε καμία περίπτωση την ικανότητά του να αισθάνεται πόνο.
Ο Μπένθαμ παραμένει επίκαιρος. Το ερώτημα για την ηθική νομιμοποίηση της δολοφονικής μεταχείρισης των ζώων δεν είναι αν αυτά μπορούν να σκεφτούν ορθολογικά ή αν μπορούν να μιλήσουν. Το ερώτημα είναι: Μπορούν να υποφέρουν; Την απάντηση τη γνωρίζουμε χιλιάδες χρόνια τώρα. Ναι, φυσικά μπορούν να υποφέρουν. Και υποφέρουν βάναυσα.
*Ο Κώστας Αλεξίου είναι μεταφραστής και συντονιστής των Εκδόσεων Κυαναυγή.
Μία Βασιλική Ζαργάνα έκανε σήμερα το πρωί αισθητή την παρουσία της στην θαλάσσια περιοχής της Καραθώνας του Ναυπλίου, με αποτέλεσμα να αναστατωθούν χωρίς λόγο οι…
Την Τετάρτη 20 Μαρτίου 2013 στις 09:00 το πρωί θα δικαστεί τελικά ο άνδρας που στις 14 Αυγούστου 2012 πυροβόλησε εξ επαφής στην περιοχή Θορικό Λαυρίου, τον Φίντο, τον σκυλάκο που βλέπετε στις φωτογραφίες. Η δίκη θα διεξαχθεί στο κτίριο 8 και στην αίθουσα τρία του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών στην πρώην Σχολή Ευελπίδων.
Της Ελένης Ηλιοπούλου Διευκρινίσεις στο θέμα που έχει προκύψει πέντε μέρες μετά την έναρξη της απαγόρευσης της κυκλοφορίας για τη μη περαιτέρω μετάδοση του κορονοϊού…